Küçük kızınıza bir kadın hastalığı
yakıştırmak istemeyebilirsiniz. Hiç bir anne de böyle kabus görmek
istemez ama en küçük belirtiyi ciddiye almayı ihmal etmeyin
Küçük
bir belirtinin bile ciddiye alınması gerektiğini söyleyen Jinekolog
Mete Bostancı, tedavi edilmeyen vajinal sorunların kısırlığa dahi neden
olabildiğini söyledi..
Normalde adet dönemiyle birlikte ortaya
çıkan genital akıntı, küçük yaştaki kız çocuklarında hatta bebeklerde
bile görülebiliyor. Genital akıntı kimi zaman annebabaların aklına dahi
gelmeyecek nedenlerden ötürü oluşabiliyor.
Oyun ya da
mastürbasyon amaçlı vajenine yabancı cisim sokan kız çocuklarında,
şiddetli akıntı oluyor. Bu gibi durumlarda ailenin, acilen bir kadın
hastalıkları ve doğum uzmanına başvurması gerekiyor. Anadolu Sağlık
Merkezi Suadiye Kliniği`nden Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr.
Mete Bostancı, kız çocuklarında görülebilen genital akıntı ile ilgili
soruları yanıtladı:
KAŞINTI SORUN BELİRTİSİDİR
* Çocuklarda kadın hastalığı görülebilir mi?
Genital
akıntı olabilir ve aileler en çok bundan korkar. Ne yapacaklarını
bilemezler. Bu ıslaklık adet döngüsünün normal bir parçasıdır. Normal
genital akıntı berrak, kokusuz, yumurta akı görünümünde ve yapışkandır.
Kaşıntı ve bir başka soruna yol açmaz. Bu akıntıların en belirleyici
özelliği; uzun süre mesela 1-2 yıl aynı şiddette ve karakter
değiştirmeden devam etmeleridir. Adet dönemi yakınlaşınca bazen
hormonların etkisi ile akıntının rengi koyulaşıp, hafifçe
renklenebilir. Bunlar dışındaki tüm akıntıları muayene yapılıp tanı
konuncaya dek hastalık belirtisi olarak kabul etmek ve vakit geçirmeden
doktora başvurmak sağlık açısından önemlidir.
ÖLÜME BİLE YOL AÇAR!
* Erken yaşta görülen genital akıntının başlıca sebebi nedir?
En
erken yaş olarak doğumu takip eden birinci ay içerisinde akıntı ve
hatta hafif bir kanama görülebilir. Gebelik sırasında anneden bebeğe
geçen hormonların etkisiyle ortaya çıkan bu durum, tamamen fizyolojik
niteliktedir. Erken yaşlarda henüz vajinanın doğal bağışıklığı
oluşmadığından, kolaylıkla her çeşit enfeksiyon bu bölgede yerleşerek
akıntıya sebep olur.
* Erken görülen genital akıntı, menopoza yol açar mı?
Bu
yaşlarda görülen genital akıntılar, erken regl olmak ya da erken
menopoz gibi durumlara yol açmaz. Ancak her iki duruma da yol
açabilecek bazı hastalıkların erken dönem belirtileri olarak
görülebilirler. Ayrıca bazı kanserlerin erken bulguları arasında da
genital akıntılar yer alır.
* Aileler akıntının farkına nasıl varabilir?
Fizyolojik
akıntının en belirgin özelliği; uzun süre aynı şiddet ve karakterde
devam etmesidir. Bu yüzden yeni ortaya çıkan ya da giderek şiddetlenen
ve bol miktardaki akıntılar önemlidir. Patolojik akıntılar ise; kötü
kokulu ve koyu kıvamlıdır. Sarıyeşil renkli olurlar, köpüklü bazen de
süt kesiği şeklinde görülürler. Kaşıntı, idrar yanması, kasık ve bel
ağrısı gibi şikayetler; bu tür akıntılara eşlik eder,
* Akıntının fark edilmemesi nasıl bir sonuca yol açar?
Belirtiler
akıntıyla başlıyor. Daha sonra ateş ve idrar yolu enfeksiyonları
oluşuyor. Ardından bu enfeksiyon vajenden rahim ağzına, oradan
yumurtalık ve karın boşluğuna kadar dayanabiliyor. Kısırlık
yapabiliyor, hatta ölümle bile sonuçlanabiliyor.
* Akıntıların başlıca nedeni nedir?
Çocukluk
yaşlarında görülen akıntıların başlıca sebeplerinden biri; vajende
bulunan yabancı cisimdir. 6-10 yaş arasındaki çocuklar bazen oyun ya da
mastürbasyon amaçlı bazı yabancı cisimleri vajinalarına sokabiliyor.
Böyle bir durumda en önemli belirti; inatçı, kötü kokan ve renkli
akıntıdır. Böyle bir durumla karşılaşıldığında aile çocuğu mutlaka bir
kadın doğum uzmanına götürmelidir.
* Yabancı cisim vajenden ameliyatla mı çıkartılıyor?
Evet;
cismi ameliyatla çıkartıyoruz. Ben, bugüne kadar birçok kız çocuğunun
vajinasından küçük el feneri ampulü, saç tokası, silgi, kağıt parçası
gibi maddeler çıkarttım. Onlar bunu oyun amaçlı yapıyorlar ve daha
sonra korktukları için sıkıntı çektikleri halde ailelerine
söylemiyorlar.
* Böyle bir durumda çocukları hangi doktora götürmek gerekir?
Konuya
ilgi duyan bir çocuk hastalıkları uzmanı da aileye yardımcı olabilir
ancak ilk başvurunun kadın hastalıkları ve doğum uzmanı bir hekime
yapılması çok daha doğru olacaktır. Bu tür hastalıklar ihmal
edilmemelidir çünkü ilerlerlerse tüplerin tıkanmasına ve kısırlığa bile
neden olabilirler. Çocuğunuzu doktora götürürken çekinmek yerine, bir
uzmana gidip bu konudaki korkularınızı anlatmalısınız.
Aileler `bekaretine zarar gelir` diye kızlarını jinekoloğa götürmüyor!
International
Hospital Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölüm Başkanı Prof. Dr. Engin
Oral, ailelerin kızlarını bekaretlerine zarar geleceği korkusuyla
muayeneye getirmemesinden yakınıyor. En son noktaya kadar kızlarına
jinekolojik muayene yaptırmamakta direnen aileler olduğunu söyleyen
Prof. Dr. Oral, bu konuyla ilgili sorularımızı yanıtladı:
* Aileler jinekoloji muayenesine neden endişeli yaklaşıyor?
Bakireliğin önemli olduğu ülkelerde kızlar doktora götürülmüyor, en
sonuna kadar bekleniyor. Oysa, üreme çağı ile ilgili sorunların genç
kızlıkta erken tanımlanması çok önemlidir. Ülkemizde ancak ciddi bir
hastalığa ilişkin şiddetli ağrılar ya da kanamalar varsa doktora
gidiliyor. Jinekoloji muayenesinde kızlık zarına hasar verilmiyor.
Muayeneyi karın üzerinden ultarosonografi ile yapıyoruz.
GEÇ TANI KISIRLIK NEDENİ!
* Ağrılı geçen regl kanamaları hangi hastalıkların habercisi olabilir?
Genç
kızlarda ağrılı regl dönemi çok sık görülüyor. Ağrılı reglinin iki türü
var. Birincisinde prostoglandin denilen maddeler yükseliyor ve bir süre
sonra ağrılı regli kendiliğinden ortadan kalkıyor. İkincisinde ise,
endometriozise bağlı ağrılı regl ortaya çıkıyor. Tıptaki adıyla
endometriozis yani çikolata kistleri, en çok 13-19 yaş arası kızlarda
görülüyor. Hastalık kendini ağrılı regli ile gösteriyor. Bir genç kızda
sürekli ağrılı regl görülmesi, doğum kontrol haplarına ve ağrı
kesicilere cevap vermemesi halinde yüzde 60 oranında çikolata kistinden
şüpheleniyoruz. Adolesan dönemde bu hastalığın teşhisinde, dünyada
ortalama 6 yıllık gecikme oluyor. Bu sırada da hastalık evre atlıyor.
İngiltere ve Amerika`da yapılan araştırmalara göre; çikolata kisti olan
kişilere ancak 5 doktora gittikten sonra tanı konuyor. Bu hastalık
şiddetli regl ağrısının dışında, cinsel ilişki sırasında da ağrılara
neden oluyor. Hatta kısırlık bile yapıyor.
REGL OLMUYORSA DİKKAT!
* Erken ya da geç regl kanaması ne gibi sorunlar yaratır?
Bir
genç kızın koltuk altı ve genital bölgesinde tüylenme oluşmuşsa,
vücudundaki yağlanma ve kalça şekline bakılarak 16-17 yaşına kadar regl
olması beklenebilir. Ama söz konusu tüylenme yoksa, yağlanma ve kalça
şekli de beklendiği gibi gelişmemişse, mutlaka incelenmesi gerekiyor.
Regl olmamayı patolojik olarak değerlendiriyoruz. Bu; anatomik bir
kusur olabilir. Bu durumda genç kızın rahminde tıkanıklık olabileceği
gibi, kızlık zarı da kapalı olabilir. Beyindeki endokrin organlarının
ve yumurtalıkların çalışmaması da regl olamamaya neden olur.
Yumurtalıklar çalışmayınca erken menopoz ortaya çıkar. Erken regl
olması durumunda yumurtalıklarında tümör oluşumuna rastlanabilir. Bu
hastalıklar nedeniyle, genç kızların düzenli olarak jinekolojik
muayeneden geçmeleri önerilir.
GÖBEĞİ VARSA DİKKAT
Oysa
bir genç kızda regl düzensizliği varsa, şişmansa, göbeği çok yağlıysa,
cildi yağlı ve aknesi varsa, tüylenme, saç dökülmesi ortaya çıkıyorsa;
polikistik over sendromundan şüphelenmek gerekiyor. Bu hastalık
toplumda yüzde 7 oranında görülüyor. Polikistik over sendromu,
jinekolojik muayeneye genç kızları götürmeme nedeniyle atlanan ama
atlanmaması gereken çok önemli bir hastalık.